Monitorowanie ciśnienia krwi i pomiar RR
Opracowanie zasad pomiaru ciśnienia:
R. Szczęch, J. Furmański,
B. Krupa-Wojciechowska
Klinika Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii
Jak prawidłowo mierzyć ciśnienie krwi?
- Najlepiej postępować według poniższych zasad samodzielnego pomiaru ciśnienia tętniczego opracowanych na podstawie zaleceń Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego.
- Usiądź i odpocznij 5 minut przed pomiarem i uwolnij ramię z krępującej odzieży.
- Umieść poduszkę gumową mankietu na ramieniu 3 cm powyżej zgięcia łokciowego nad tętnicą (tak aby mankiet znajdował się na wysokości serca).
- Szybko wypełnij mankiet powietrzem. Pamiętaj aby nie pompować mankietu ręką, na której dokonujesz pomiaru.
- Przyłóż stetoskop (słuchawkę lekarską) nad tętnicą w dole łokciowym. Z mankietu powoli wypuszczaj powietrze.
- Pierwszy usłyszany ton oznacza ciśnienie skurczowe, zniknięcie wszystkich tonów – ciśnienie rozkurczowe. Gdy tony słyszysz aż do 0 mm Hg za ciśnienie rozkurczowe, przyjmij wartość odpowiadającą ich ściszeniu.
- Notuj wartości ciśnienia w dzienniczku. Twój lekarz zapozna się z nimi podczas wizyty.
Jak często mierzyć ciśnienie tętnicze?
- Na początku leczenia możesz mierzyć swoje ciśnienie kilka razy dziennie, aby sprawdzić jak zmienia się w różnych sytuacjach, np. rano po wstaniu, podczas pracy, po wysiłku fizycznym, podczas oglądania telewizji, przed przyjęciem leków lub w kilka godzin po ich przyjęciu.
- Później wystarczy wykonywanie pomiaru 2 razy dziennie, np. rano po wstaniu i wieczorem przed kolacją.
- Jeżeli będziesz mierzyć swoje ciśnienie zawsze w tym samym czasie, przed jedzeniem i przyjęciem leków, możliwe będzie porównanie wyników pomiaru.
Jeżeli wartości ciśnienia wskutek leczenia ulegają normalizacji i są jednakowe, wystarczy kontrolować ciśnienie na przykład raz w tygodniu. Ewentualne podwyższenie wartości zauważysz we właściwym czasie. - Jeśli czujesz się gorzej, wykonaj dodatkowy pomiar ciśnienia. Pomoże Ci to ustalić, czy złe samopoczucie ma związek ze zbyt wysokim lub zbyt niskim ciśnieniem spowodowanym przez przyjmowane przez Ciebie leki.
- Zapisz swoje spostrzeżenia lub ewentualne zmiany leczenia w dzienniczku nadciśnieniowym. Jeżeli podczas każdej wizyty pokażesz go lekarzowi, będzie on mógł lepiej Ciebie leczyć.
Co to jest ciśnienie krwi?
Ciśnienie krwi jest to siła z jaką przepływająca krew napiera na ściany naczyń krwionośnych. Najwyższe ciśnienie panuje w dużych tętnicach, w pobliżu serca. Im dalej od serca tym jest ono niższe np. w naczyniach włosowatych i w żyłach, zaś w prawym przedsionku serca wynosi około zera.
W samych tętnicach ciśnienie krwi również nie jest stałe, lecz zmienia się w zależności od skurczu i rozkurczu serca. Podczas skurczu lewej komory serca, kiedy krew wtłaczana jest do aorty i dużych tętnic, ciśnienie krwi jest najwyższe i określane jest dlatego mianem ciśnienia skurczowego. Najniższą wartość ciśnienie krwi osiąga natomiast podczas rozkurczu lewej komory serca, kiedy to serce znajduje się przez moment w stanie „spoczynku” przed kolejnym skurczem, i nazywane jest wówczas ciśnieniem rozkurczowym.
Jak wykrywa się nadciśnienie tętnicze?
Najprostszym sposobem rozpoznania nadciśnienia jest jego pomiar ciśnienia krwi manometrem zegarowym (ciśnieniomierzem). Jednorazowy pomiar ciśnienia, który przekracza wartości prawidłowe nie upoważnia nas jednak do rozpoznania nadciśnienia. Nadciśnienie tętnicze diagnozuje się dopiero wtedy, gdy po kilku wizytach u lekarza pomiary ciśnienia tętniczego wykazują podwyższone wartości.